Czasami dzieci rodzą się z różnymi wadami wzroku. Często chodzi o to, że zaburzone zostaje obuoczne widzenie, które objawia się tym, że jedna bądź dwie źrenice ustawiają się niesymetrycznie. Mowa oczywiście o zjawisku, jakim jest zez. Ortoptyka jest natomiast dziedziną okulistyki, która zajmuje się jego badaniem oraz leczeniem. Ortoptyka powstała w Anglii około 1930 roku. Jest działem nauki, który zajmuje się leczeniem, badaniem oraz usprawnianiem zaburzeń ruchów i ustawienia gałek ocznych, objawiających się zezem.
Zez jest efektem zaburzenia równowagi mięśniowej w oku, które prowadzi do nieprawidłowego ustawienia gałek ocznych. Sprawia on, że zaburzona zostaje precyzja mechanizmu pojedynczego widzenia obuocznego, tj. pole widzenie jednego oka będzie znacznie inne, od pola widzenia drugiego. Bardzo często zez jest spotykany u dzieci, czasami pojawia się na krótki okres, jednak niekiedy pozostaje na stałe. Trzeba tutaj jasno zaznaczyć – zez nie jest przypadłością, która wyleczy się „sama”, tak jak np. katar. Konieczne będzie wdrożenie odpowiedniego leczenia, które polega na ćwiczeniach i stałych konsultacjach z lekarzem. Jeżeli ortoptyk nie będzie kontrolował postępu choroby, pacjent będzie narażony na trwałe niedowidzenie oka zezującego, co przełoży się nie tylko na wygląd danej osoby, ale też problemy w przedszkolu, szkole, pracy, studiach i ogólnie rzecz biorąc – prawie w każdej sytuacji z życia codziennego.
Ważne jest więc, żeby dokładnie obserwować swoje dziecko, zwłaszcza we wczesnych etapach jego życia. Kiedy zauważysz, że jedno oko zezuje – ortoptyk powinien być specjalistą, do którego niezwłocznie zabierzesz pociechę. Dlaczego niezwłocznie? Kiedy leczenie zostanie wdrożone odpowiednio wcześnie – będzie ono mniej problematyczne, potrwa krócej oraz bardziej efektywnie. W kwestii fizjologii, widzenie obuoczne kształtuje się do około 6-7 roku życia, czyli momentu, kiedy dziecko trafia do szkoły. Po tym czasie leczenie będzie znacznie trudniejsze. Dobrze jednak pamiętać, że podczas wykonywania wielu ćwiczeń ortoptycznych pacjent powinien być skupiony i słuchać poleceń lekarza, dlatego dziecko powinno mieć ukończone trzy lata życia. Nadal jednak powinieneś zgłosić się z dzieckiem do ortoptyka w momencie, kiedy zauważysz u niego zeza – niezależnie od wieku.
Żeby rozpocząć leczenie zeza oraz zaburzeń akomodacji, należy przede wszystkim wykonywać ćwiczenia, które usprawniają i korygują mięśnie oka. Do wdrożenia ćwiczeń potrzebna jest odpowiednia aparatura ortoptyczna. Zazwyczaj używa się synoptoforu, cheiroskopu, lokalizatora dźwiękowego, stymulatora campbella, aparatu do ćwiczeń mięśni i aparatu do ćwiczeń konwergencji. Do tego zestawu, profesjonalny ortoptyk dobierze specjalne ćwiczenia, które dziecko będzie wykonywało także w domu, ponieważ w leczeniu zeza konieczna jest regularność ćwiczeń, dlatego w kwestii rodzica jest zadbanie o to, by dziecko ćwiczyło. Po odpowiednim czasie Twoja pociecha będzie mogła cieszyć się zdrowym wzrokiem!